Spotkanie prowadzili:
1. Pani Sędzia II Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego w Kielcach.
2. Kurator Zawodowy II Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej przy Sądzie Rejonowym w Kielcach.
3. Mediator wpisany na listę mediatorów Sądu Okręgowego w Kielcach.
Uczniowie słuchali i dyskutowali na następujące tematy:
1. Czym zajmuje się prawo rodzinne i opiekuńcze.
Jest to szeroko rozumiana rodzina ,stosunki prawne jakie zachodzą w rodzinie zarówno: majątkowe jak i niemajątkowe oraz obowiązki jakie wynikają z małżeństwa, pokrewieństwa, opieki i kurateli.
2. Źródła prawa rodzinnego.
Konstytucja RP,. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Ratyfikowane umowy międzynarodowe (Konwencja Haska}.
3. Zasady prawa rodzinnego:
- zasada kierowania się dobrem dziecka;
-równouprawnienia małżonków w ich wzajemnych relacjach i stosunkach z ich wspólnymi dziećmi;
-trwałości związków małżeńskich.
4. Prawo opiekuńcze
- normy, których celem jest zabezpieczenie ogółu interesów życiowych (spraw osobowych i majątkowych):
- osób nieletnich nad którymi nikt nie sprawuje władzy rodzicielskiej,
- osób dorosłych całkowicie ubezwłasnowolnionych.
5. Sądy rodzinne:
Sądami rodzinnymi określane są funkcjonujące w strukturze sądów rejonowych wydziały rodzinne i nieletnich. W chwili obecnej sądy rodzinne orzekają w sprawach z zakresu:
-prawa rodzinnego i opiekuńczego(z wyłączeniem spraw rozwodowych, które należą do kompetencji wydziałów cywilnych sądów okręgowych);
-postępowania w sprawach nieletnich;
-postępowania w stosunku do osób uzależnionych od alkoholu;
-ustawy o ochronie zdrowia psychicznego;
-ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i innych.
6. Opieka prawna:
Opieka prawna może dotyczyć zarówno małoletnich dzieci jak i osób dorosłych całkowicie ubezwłasnowolnionych. Sprawowanie opieki prawnej nie jest formą pieczy zastępczej, gdyż nie musi się wiązać ze wspólnym zamieszkaniem opiekuna i podopiecznego.
7. Opieka nad małoletnim:
Opiekę ustanawia Sąd opiekuńczy właściwy według miejsca zamieszkania podopiecznego.
Obowiązek jej ustanowienia powstaje, gdy rodzice dziecka:
- nie żyją,
-są nieznani,
-nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych,
-zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej nad dzieckiem,
-nie sprawują władzy rodzicielskiej w wyniku jej zawieszenia.
8. Opiekun:
- musi mieć całkowita zdolność do czynności prawnych,
- posiadać pełnię praw publicznych, rodzicielskich lub opiekuńczych.
9. Sprawowanie opieki:
- objecie opieki jest prawnym obowiązkiem, jednak nie zdarza się aby sąd ustanowił opiekunem osobę która nie wyraziła na to zgody,
- do sprawowania opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej z zachowaniem odrębności wynikającej z przepisów o opiece.
Opiekun jest przedstawicielem ustawowym podopiecznego.
10. Nadzór:
Sąd opiekuńczy ma nadzór nad sprawowaniem opieki.
- sprowadza się on do nałożenia na opiekuna obowiązku zaznajamiania sądu z jego działalnością:
* poprzez składanie sprawozdań dotyczących osoby podopiecznego,
* rachunków z zarządu majątkiem, które to rachunki sąd zatwierdza.
11. Ustanie opieki, zwolnienie opiekuna:
Opieka prawna została pomyślana jako instytucja trwała.
- ustanie następuje z mocy prawa gdy podopieczny osiągnie pełnoletniość,
- gdy wcześniej zostanie przywrócona władza rodzicielska,
- gdy nieletni zostanie on przysposobiony,
- z ważnych powodów tj. np. choroba opiekuna, sąd może go zwolnić z opieki.
12. Kuratela:
Kuratela to instytucja prawną służącą ochronie interesów majątkowych osób, które tej ochrony wymagają:
Ustanowienie kuratora przewidziane jest m.in. dla:
* osób częściowo ubezwłasnowolnionych(powołany jest on do reprezentowania takiej osoby sprawowania zarządu nad jej majątkiem, o ile sąd opiekuńczy tak postanowi)
* dzieci poczętych (jeśli wymaga tego ochrona ich przyszłych praw, na przykład spadkowych; kuratela ustaje z chwilą urodzenia dziecka)
* osób ułomnych (ustanawia się go na wniosek osoby ułomnej, a zakres jego uprawnień i obowiązków określa sąd opiekuńczy)
* nie żyjącego domniemanego ojca w postępowaniu o ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa.
13. Postępowanie w sprawach nieletnich:
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich- UPN uchwalona 26.101982 r. weszła w życie 13.06.1983 r.
Uchwalono ją w celu:
- przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich,
- stworzenia warunków powrotu do normalnego życia, tym, którzy popadli w konflikt z prawem bądź z zasadami współżycia społecznego.
Celem UPN jest dążenie do:
- umocnienia funkcji opiekuńczo- wychowawczej rodzin i ich poczucia odpowiedzialności za wychowanie dzieci.
Należy odróżniać pojawiające się w aktach prawnych i literaturze prawniczej pojęcia:
- nieletni,
- małoletni.
To ostatnie pojecie używanie zwłaszcza w prawie cywilnym obejmuje wszystkie osoby niepełnoletnie.
Nieletnim jest natomiast każdy, kto został objęty postępowaniem uregulowanym w UPN, a wiec są to:
-osoby, które nie ukończyły 18 lat, a objęte zostały postępowaniem w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem demoralizacji.
-osoby, które ukończyły lat 13, ale nie ukończyły 17 i toczy się wobec nich postępowanie o popełnienie czynu karalnego.
-osoby, wobec których są wykonywane orzeczone przez sąd dla nieletnich środki wychowawcze lub poprawcze, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nich 21 roku życia.
14. Środki stosowane wobec nieletnich;
-środki wychowawcze;
-środek poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym;
-środek leczniczo-wychowawczy;
-kara.
15. Mediator
Mediator jest osobą, która usprawnia komunikację między stronami i pomaga uczestnikom mediacji w wypracowaniu satysfakcjonującego obie strony rozwiązania. Mediator nie jest sędzią ani arbitrem – jego rolą nie jest rozstrzyganie zaistniałego między stronami sporu. Musi zachować neutralność i bezstronność.
Podczas mediacji uczniowie wykonywali ćwiczenia pod nadzorem mediatora.
Opiekę nad uczniami sprawowali: Daria Kingdom, Aneta Szpilska, Hanna Korba